Aantekeningen:

Dochter van aristocratisch regent van de Javaanse inlandse bevolking

Als dochter aangeboden aan Johan Anthonie Hardeman toen hij op diplomatieke wijze een inlandse opstand bedwong, wat van belang was voor haar vader, een inlandse bestuurder.

Verhaal binnen de familie: ze zou overleden zijn in het kraambed.

Haar dochter (Margaretha Hardeman) kreeg later een gouden slavenarmband, onduidelijk of dat van deze vrouw afkomstig is. Geertruida (Truus) van Hasselt erfde deze armband.
Het verhaal gaat dat deze armband geschonken werd door generaal Drijber, herkomst van dit verhaal onduidelijk.

Naam:
Raden Adjeng (thans Raden Ajeng) is de vrouwelijke vorm van een Raden Mas. Het is een Middenjavaanse titel voor vrouwelijke kinderen van prinsen. De titel blijft vier generaties lang door bestaan, dan stopt de vererving.

Een Raden Adjeng wordt door haar huwelijk een Raden Ajoe (nu Raden Ayu). Ook als ze met een niet adellijke man trouwt, of iemand die van lagere adel is.

Allereerst kan ik je aanbevelen kennis te nemen van enkele publicaties over de Javaanse adel.
- L.W.C. van den Berg, De inlandse rangen en titels op Java en Madoera (’s?Gravenhage 1902).
- H. de Graaf, ‘Sadjarah Pangiwa Lan Panengen (De stamboom ter linker- en ter rechterzijde 1733-1743)’, Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 126 (1970, nr. 3) 332-337.
- Heather Sutherland, ‘Notes on Java’s Regent Families Part I’, Indonesia (1973, nr. 16) 113-147.
- Idem, ‘Notes on Java’s Regent Families Part II’, Indonesia (1974, nr. 17) 1-42.
- Idem, ‘The Priyayi’, Indonesia (1975, nr. 19) 57-77.

Zoals bekend, bestond er in Nederlandsch-Indië onderscheid tussen Europeanen en ‘inlanders’. Eerst genoemden zagen zichzelf als superieur aan de inheemse bevolking, inclusief haar hoofden. De (mohammedaanse) Javaanse vorsten en regenten achtten zich daarentegen – trots als zij waren – verheven boven de massa der (christelijke) Europeanen, hoewel zij formeel aan het Nederlandse gezag onderworpen waren. Hierin ligt ongetwijfeld een verklaring voor het feit dat het aantal gemengde huwelijken tussen vorsten- en regentendochters enerzijds en Europese mannen anderzijds niet groot is geweest. Daarbij komt dat het ongehuwd samenleven van dergelijke mannen en vrouwen bij mijn weten niet voor is gekomen. De soms gehoorde bewering dat Javaanse vorsten en regenten hun dochters beschikbaar stelden om de concubine van een Europese man te worden, lijkt mij dan ook twijfelachtig, zeker als het om een laaggeplaatste Europeaan gaat. Een inheemse vrouw die het huishouden van een ongetrouwde Europese man bestierde en zijn kinderen baarde, wat in Indië veel voor kwam, groeide dus op in de desa in plaats van de kraton.

Ik wil met het bovenstaande maar zeggen dat je voorzichtig moet zijn met het zonder betrouwbaar bewijs voor waar aannemen van verhalen over een ‘inlandse prinses’ in de familie. Hierbij moet je bedenken dat in menig Indische familie uit – in mijn ogen onterechte, maar in de Nederlandsch-Indische context wel begrijpelijke – schaamte werd gezwegen over de Javaanse voormoeder. Zie hiervoor: Reggie Baay, De njai. Het concubinaat in Nederlands-Indië (Amsterdam 2008) en van dezelfde, Portret van een oermoeder. Beelden van de njai in Nederlands-Indië (Amsterdam 2010). Om de ‘pijn’ te verzachten of het eigen ego te strelen, maakte men van haar niet zelden een ‘inlandse prinses’.

Ik zeg niet dat dit alles in de casus Hardeman het geval is geweest, maar het is wel belangrijk te weten wat er in de geboorteakte (die tevens de akte van erkenning zal zijn geweest) van mevrouw Van Hasselt-Hardeman staat. Wordt haar moeder daarin vermeld als ‘de inlandse vrouw Asmani’ of ‘als de inlandse vrouw Raden Adjeng Asmani’? Mevrouw Van Hasselt werd blijkens de stamboom Hardeman op internet te Watatoelis [bij Prambon, residentie Soerabaja, RdN] op 9 okt. 1881 geboren. Zij werd blijkens de Naamlijst der Europeesche inwoners van het mannelijk geslacht in Nederlandsch-Indië en opgave omtrent hun burgerlijken stand 1884 (Batavia 1883) erkend te Malang, residentie Pasoeroean [in 1883, het jaar waarin haar vader een Europees huwelijk sloot, RdN]. Haar vader was ten tijde van haar geboorte werkzaam als controleur 1e klasse (sinds 25 augustus 1881) bij het binnenlands bestuur in de residentie Soerabaja. Gezien deze betrekkelijk bescheiden rang lijkt het mij niet zo waarschijnlijk dat hij dochter van een regent tot concubine heeft kunnen nemen. Regenten waren immers formeel in gouvernementsdienst en stonden hoger in rang dan een controleur. Hardeman werd op 27 augustus 1886 benoemd tot assistent-resident van de afdeling Karanganjer van de residentie Bagelen. Hij zette daarmee een belangrijke stap op de maatschappelijke ladder, maar was toen reeds meer dan drie jaar met een Europese vrouw getrouwd.

getrouwd Johannes Anthonie Hardeman. Johannes (zoon van Johannis Hardeman en Antonia Petronella Margaretha Venis) is geboren on 18 nov 1851 in Veenendaal; is gestorven on 6 apr 1916 in Den Haag. [Gezinsblad]

Margaretha getrouwd Hermanus Jacobus van Hasselt on 3 okt 1901 in Serang, Bantam, Ned. Indië. Hermanus (zoon van Lubertus Jacobus van Hasselt en Geertruida Erzina Hardeman) is geboren on 2 jun 1876 in Zutphen; is gestorven on 23 jun 1956 in Den Haag. [Gezinsblad]

Andere gebeurtenissen:

• Beroep: Natuurkundige

Aantekeningen:

Door tweede huwelijk van zijn vader trouwde Joop met zijn stiefzusje Henny

Johan getrouwd Henriëtte Erica Elink Schuurman on 8 nov 1945 in Den Haag. Henriëtte (dochter van Hendricus Elink Schuurman en Emma Helene Ryschko) is geboren on 10 apr 1921 in Bonn, D; is gestorven on 21 nov 1978 in Den Haag. [Gezinsblad]

Johan getrouwd Ida Louise Pauline Bokelman on 11 apr 1980 in Wageningen. Ida (dochter van Rijnhard Frédéric Bokelman en Margarethe Aurelia Kühn) is geboren on 24 jan 1914 in Paré; is gestorven on 6 aug 2001 in Wageningen. [Gezinsblad]

Aantekeningen:

Jappenkamp Tjideng, Batavia

Geertruida getrouwd Hans Jordaan on 25 mrt 1948 in Batavia, Ned. Indie. Hans (zoon van Levend en Levend) is geboren on 17 jun 1906 in Amsterdam; is gestorven on 27 okt 1991 in Den Haag. [Gezinsblad]

Andere gebeurtenissen:

• Beroep: Luitenant ter Zee der Tweede klasse

Aantekeningen:

Was verloofd met Lily van Nieuwenhuyzen.

Stamboeknummer: 2421

------------------------------------------------------
Uit mailwisseling met de heer Spoelstra, vice-voorzitter SCNO

Bert van Hasselt was drager van:
a. de Erepenning voor Menslievend hulpbetoon in brons. De Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon werd op 18 juni 1822 in Nederland bij KB ingesteld om "een menslievende daad, die kenmerken van moed, beleid en zelfopoffering" draagt te belonen. Uw oom heeft dus zeer vermoedelijk een mensenleven gered in vredestijd of een belangrijke rol gespeeld bij de redding, in ieder geval een zeer moedige daad.

b. Het oorlogsherinneringskruis 1940-1945 met 2 gespen. Hij heeft dus aan twee acties tegen de vijand deelgenomen waarvan de laatste hem noodlottig is geworden.

3. Uit het gedenkboek van het Koninklijk Instituut voor de Marine zie ik dat hij een neef is van de ex-marineofficier Jacob Simon Friederich (1908-1987).

-----------------
Opvarende van de K16, die tijdens een actie in de Zuid-Chinese zee is getorpedeerd.

Overleden:
http://www.onderzeeboot.org/index.php?option=com_content&view=article&id=54&Itemid=57

Levend getrouwd Levend. [Gezinsblad]

Levend getrouwd Levend. (dochter van Antoine Noel en Nicole) [Gezinsblad]

Levend getrouwd Levend. (zoon van Frits ter Hark en Johanna Clasina Nieuwveld) [Gezinsblad]

Levend getrouwd Levend. [Gezinsblad]

Levend getrouwd Levend. (dochter van Levend en Levend) [Gezinsblad]